R-S-ZPL-311, rowerowy szlak czarny, Bobolin - Trzebież Szczecińska, 41,3km

SPODOBAŁA CI SIĘ MOJA PRACA ?? SKORZYSTAŁEŚ Z MATERIAŁÓW ?? POSTAW MI KAWĘ - https://buycoffee.to/wiking-turystyka . Wspomóż utrzymanie domen, sklepu, serwera na dane ....

Materiały zamieszczone lub zakupione w serwisie można wykorzystywać na ogólnych zasadach wynikających z prawa autorskiego i praw pokrewnych, w tym majątkowych - Regulamin korzystania z danych umieszczonych w serwisie .Jeśli chcesz umieścić widżet z mapką na swojej stronie, skontaktuj się z nami. Przygotujemy kod do wklejenia i wyślemy na mejla.

1. NUMER SZLAKU W SERWISIE www.WedrujzNami.pl: R-S-ZPL-311
2. NUMER SZLAKU WG PTTK: ZPL-218s
3. PRZEBIEG SZLAKU:  Bobolin - Kościno - Dołuje - Wąwelnica - Dobra Szczecińska - Grzepnica - Węgornik - Rezerwat Jezioro Świdwie - Zalesie - Drogoradz - Trzebież Szczecińska
   
4. NAZWA SZLAKU: Parków i Pomników Przyrody
   
5. POWIAT: Policki
6. GMINA: Police, Dobra Szczecińska, Kołbaskowo, Nowe Warpno
   
7. NAWIERZCHNIE: wszystkie rodzaje dróg
   
8. KOLOR: czarny
   
9. ROK POWSTANIA: 2006
10. ROK OSTATNIEGO ODNAWIANIA: 2006
11. ROK OSTATNIEGO MONITORINGU/POMIARU: 2010
12. DŁUGOŚĆ: 41,3 km
13. WAŻNE UWAGI: szlak o charakterze liniowym, oznakowanie dwustronne. W 2010 roku oznakowanie na całej długości szlaku, oceniamy na niedostateczne. Znaki rzadko umieszczone, bardzo stare oznakowanie i trzeba je wypatrywać.
    

SZLAK ZNAJDZIESZ NA NA NASZEJ MAPIE OGÓLNEJ ZNAKOWANYCH SZLAKÓW TURYSTYCZNYCH (zawsze aktualizowana pełna mapa)

Jeśli znasz szlak, a nie ma go w naszym rejestrze, prosimy o przesłanie pliku .gpx oraz kilku słów o szlaku, zdjęć, abyśmy stworzyli jego wizytówkę. A jak masz czas, zapraszamy do stworzenia opisu szlaku, według naszego systemu. Szlaki są dla wszystkich i musimy je promować wspólnie.

CHARAKTERYSTYKA SZLAKU

Szlak Parków i Pomników przyrody, poprowadzi nas wzdłuż zachodniej granicy Polski z Niemcami oraz przecina po skosie Puszczę Wkrzańską. Po drodze wiele węzłów z innymi szlakami turystycznymi, pieszymi i rowerowymi, które umożliwiają nam planowanie różnych tras rowerowych i pieszych. Na odcinku Bobolin - Węgornik, pojedziemy głównie po terenach otwartych, zaś od Węgornika borami sosnowymi Puszczy Wkrzańskiej. Największą atrakcją na szlaku jest Rezerwat Przyrody "Jezioro Świdwie", oraz atrakcje Trzebieży Szczecińskiej położonej nad brzegami Zalewu Szczecińskiego. Zgodnie z nazwą szlaku, nie zabraknie nam parków dworskich, pomnikowych drzew, oraz ciekawych zabytków, w miejscowościach o średniowiecznej metryce.

OPIS CAŁOŚCI SZLAKU

Nasz szlak swój początek/koniec ma przy kościele w Bobolinie (gm. Kołbaskowo). Możemy dojechać z Szczecina Gumieniec komunikacją publiczną linią 244. W okolice, do wsi Kościno, dojedziemy autobusem linii 222 z Szczecina Krzekowo lub Osiedla Zawadzkiego. Dość rzadko kursują, więc trzeba się wpasować. Informacje na stronie ZDiTM Szczecin. Oczywiście możemy dojechać na swoich dwóch kółkach.

Warto przed ruszeniem na, czy też zakończeniu wycieczki poświęcić czas na zwiedzenie miejscowości i zapoznanie się z jej zabytkami. Bobolin posiada metrykę średniowieczną - pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z 1323 roku jako Bobelin. Najważniejszym zabytkiem jest Kościół Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Powstał w końcu XV wieku jako filia kościoła w Stobnie. Była to budowla o długości 15 m i 7 m szerokości, murowana z kamienia narzutowego. Od wschodu bryłę zamknięto pięciobocznym prezbiterium, a od zachodniej strony znajdowała się murowana wieża. W XVI wieku otynkowano wnętrze kościoła. W 1895 roku elewacje otynkowano oraz poszerzono otwory okienne, a także wymurowano niszę na rzeźbę w ścianie kościoła. Prawdopodobnie podczas tego remontu rozebrano wieżę, z powodu pęknięcia powstałego w jej ścianie. Kościół nie został zniszczony w trakcie działań wojennych. W latach 1949-1950 przeprowadzono remont stropu. Następnie kościół popadł w ruinę, tak że ostały się jedynie ściany obwodowe budowli do wysokości okien. Odbudowany w latach 1985-1986. Fragmenty ścian odtworzono z cegły i kamienia narzutowego, wnętrze przekryto drewnianym stropem, na dachu zamontowano sygnaturkę. Dobudowano zakrystię od strony północnej. Kościół otoczony jest zabytkowym kamiennym murem. Znajdował się tu cmentarz przykościelny o metryce średniowiecznej, o czym świadczy również zachowany starodrzew. Stał zdewastowany po II wojnie światowej. Podczas budowy zakrystii ekshumowano groby i umieszczono je w jednym miejscu. Dawne pomniki i płyty usunięto. Obecnie na terenie cmentarza znajduje się jedynie kilkanaście dawnych podstaw pomnikowych z XX w. W pobliżu kościoła, za kamiennym ogrodzeniem od strony północnej, znajduje się głaz – pomnik poświęcony mieszkańcom wsi poległym w I wojnie światowej.  Pomnik wykonany został w formie dużego głazu narzutowego ustawionego w pionie, na podmurówce z kamieni. Wyrzeźbiono na nim Krzyż Żelazny, oraz nazwiska i daty śmierci poległych. We wsi znajdziemy również pozostałości zespołu folwarcznego z połowy XIX wieku (rządcówka i budynki gospodarcze), a na skraju północnym wsi, pozostałości cmentarza ewangelickiego. 

W Bobolinie oprócz naszego szlaku rowerowego, swój początek/koniec ma niebieski szlak pieszy im. Marcinkowskiego, Bobolin - Dobra Szczecińska, z którym często będziemy się krzyżować, lub mieć wspólny przebieg oraz zielony rowerowy "Szlak Kościołów Wiejskich Gminy Kołbaskowo". Ruszamy z przed kościoła w Bobolinie. Ruszamy na północ. Na skrzyżowaniu za wsią skręcamy w lewo. Jest to droga do granicy, gdzie od 1996 do 2007 roku znajdowało się przejście małego ruchu granicznego Bobolin-Schwennenz - dopuszczony był ruch pieszych i rowerzystów. Z lewej dochodzi do nas niebieski szlak pieszy. Skręcamy w prawo, w drogę gruntową, okrążamy do zachodu jeziorko i docieramy do wiaduktu pod torami kolejowymi linii Szczecin - Stobno - Löcknitz - Pasevalk. Wędrujemy dalej drogą polną opuszczając gminę Kołbaskowo i wchodząc na tereny gminy Dobra Szczecińska. Wchodzimy do Kościna.  Najstarsza informacja o wiosce, pochodzi z ostatnich lat panowania Gryfitów. Po lewej widzimy dawną strażnicę Wojsk Ochrony Pogranicza (później Straży Granicznej - do 2003 roku) - obecnie prywatny budynek. Po prawej zaś widzimy kościół p.w.Matki Boskiej Fatimskiej wzniesiony w stylu arakdowym. Do niedawna pozostawał w ruinie. Na wzniesieniu znane były pozostałości średniowiecznego Domu Bożego. Było to założenie podobne do wielu wiejskich kościołów wieków XIII i XIV budowanych na Pomorzu Zachodnim. Budynek pomyślany był jako sala na planie prostokąta bez wyodrębnionego w bryle prezbiterium. Wiadomo, iż konstrukcja powstała z cegły, a teren przy niej otoczony był murem z polnego kamienia. Obecnie budynek nawiązuje architektonicznie do swojego poprzednika. Również przy nim pozostałości starego, zabytkowego cmentarza z XIX wieku e starodrzewem (robinie akacjowe, kolny, kasztanowce i jesiony). Na obrzeżach cmentarza zachowały się relikty nagrobków i podstawy pod stelle nagrobne) . Dochodzimy do skrzyżowania i skręcamy w prawo. Idąc asfaltem, po prawej mijamy pozostałości zespołu folwarcznego. W 1779 roku folwark został opisany jako jeden z pięciu majątków rycerskich wchodzących w skład królewskiego Urzędu Szczecin (Amt Stettin). Na terenie majątku znajdowała się siedziba zarządu domeny szczecińskiej i generalnego dzierżawcy majątków ziemskich należących do Szczecina i Jasienicy (Domainen Amt Stettin zu Köstin, General Pächterin des Amts Stettin-Jasenitz). Zabudowa która się zachowała pochodzi z XIX i XX wieku. Bezpośrednio z drogi widzimy czworaki, głębiej posadowiona jest tzw. rządcówka (dom rządcy) oraz obory. Na uwagę zasługuje park dworski. Założono go na początku XIX wieku, z wykorzystaniem drzewostanu leśnego, w kompozycji romantycznej. Głównymi cechami kompozycji są aleje dębowo-bukowe i kasztanowe, owalny staw, obszerne łąki parkowe oraz sad i ogród. Drzewa i krzewy są swobodnie formowane w grupy, kępy i skupiny. W zadrzewieniu dominują buki, wiązy i graby, oraz pojedynczo lipy i klony. W parku znajdziemy wiele drzew pomnikowych w tym najstarsze dęby i buki liczące sobie około 350 lat.

W pewnym momencie szlak pieszy odbija w lewo (kierunek Lubieszyn), zaś my asfaltem dojeżdżamy do wsi. Dołuje, pomimo średniowiecznego rodowodu, nie posiada zabytków z tego okresu. Zachowało się zaledwie kilka zabytkowych domów z początku XX wieku oraz dwa zabytkowe cmentarze. Pierwszy przykościelny otoczony w większości starym murem kamiennym, założony został jeszcze w XIV wieku. Niestety stary kościół nie zachował się i w jego miejscu zbudowano nowy budynek kościelny, jednocześnie przekształcając starą nekropolię. Druga nekropolia ewangelicka, położona jest nieco na południe. Cmentarz założono w połowie XIX wieku i użytkowano do 1955 roku. Posiada licznie zachowane historyczne nagrobki, stele i krzyże żeliwne z inskrypcjami. A wszystko w otoczeniu starodrzewia. Po pracach renowacyjnych stał się swoistym pomnikiem historii, wartym odwiedzenia podczas wycieczki. Na skwerze w centrum wsi znajdziemy również dawny pomnik (pomnik o wysokości 1,70 m, o obwodzie 3,10 m) poświęcony mieszkańcom, którzy zginęli podczas I Wojny Światowej - obecnie bez tablicy inskrypcyjnej, zastąpionej po wojnie na polską z napisem "Byliśmy, jesteśmy, będziemy". 

Na głównej ulicy skręcamy w lewo, kierując się na północ. Ulicą Daniela docieramy do skrzyżowania z ulicą Słoneczny Sad - droga krajowa nr10. Jedziemy na wprost i ulicą Jesienny Sad wyjeżdżamy z Dołuj. Po chwili jesteśmy w Wąwelnicy - z lewej strony ponownie dochodzi do nas  niebieski szlak pieszy.  Po raz pierwszy, wieś wzmiankowana w 1261 roku przy okazji przekazania wioski przez księcia Barnima I kościołowi św. Piotra i Pawła w Szczecinie. W centrum wsi umiejscowiony jest gotycki kościół p.w. Matki Boskiej Częstochowskiej. Zbudowany został w drugiej połowie XIII wieku z kamienia narzutowego i cegły ceramicznej. Z tego okresu zachowało się przyziemie. Na przełomie XV/XVI wieku przeszedł gruntowną odbudowę oraz remont w 1777 roku. Wówczas zbudowano szkieletową wieżę. Kolejny remont przeszedł w 1883 roku. Wieżyczka-dzwonnica została nadbudowana nad zachodnią częścią nawy. Jej kwadratowa, odeskowana konstrukcja wyrastająca z dachu zakończona jest 8-boczną latarnią i barokowym, kopulastym hełmem, zwieńczonym iglicą. Kryje ona w sobie barokowy dzwon, odlany w 1660 roku w Szczecinie. Z wyposażenia zachowała się jedynie barokowa ambona. Na placu kościelnym, umiejscowiony jest średniowieczny cmentarz z XVI wieku, funkcjonujący do XIX wieku. Ogrodzony jest zabytkowym, kamiennym murem XVII/XVIII wiek (fragmenty), bramą od wschodu (zachowane ceglane filary) i furtką cmentarną od zachodu. Układ kwater jest zatarty, zaś obrzeża cmentarza porasta rzędami starodrzew; lipy, klony i kasztanowce. We wsi znajdziemy liczne zabudowania mieszkalne i gospodarcze z XIX i XX wieku.

Wędrujemy dalej, wraz z niebieskim szlakiem pieszym. Po chwili asfaltu, skręcamy w lewo skos. Przed nami blisko 3 kilometry drogi polnej, często poruszamy się polem - dawna droga miedzowa całkowicie zarosła, miejscami błotnista. W połowie tego odcinka wchodzimy na pozostałości nasypu po Kolei Randowskiej.  Po lewej mijamy zabudowy domków jednorodzinnych i dochodzimy do asfaltu. Tutaj czarny szlak rowerowy odbija w prawo asfaltem w kierunku centrum Dobrej Szczecińskiej. Dojeżdżamy do asfaltu i skręcamy w prawo - szlak pieszy przecina asfalt i prowadzi na wprost. Po lewej stronie mijamy park dworski z folwarkiem i wjeżdżamy do centrum Dobrej Szczecińskiej. Na rondzie (przy budynku urzędu gminy) węzeł ze szlakami rowerowymi; czerwonym i zielonym oraz pieszymi; czarnym, niebieskim i zielonym. Nazwy szlaków podane są niżej, zaś ich opisy znajdziecie w zakładce "Powiązane produkty". Dobra (Szczecińska), jest miejscowością przygraniczną, świetnie wykorzystującą swoje położenie do rozwoju turystyki i infrastruktury turystycznej, głównie w oparciu o sieć dróg i ciągów pieszo-rowerowych. Powstanie wsi datowane jest na koniec XIII wieku. W 1269 książę Barnim I zawarł ugodę z biskupem kamieńskim Hermanem, co do dziesięciny z kościoła parafialnego w Dobrej. Wiek później wieś nadano klasztorowi cysterek w Szczecinie.

Głównym zabytkiem Dobrej, jest ceglano-kamienny kościół p.w. Matki Bożej Królowej Świata z drugiej połowy XII wieku, zbudowany w stylu gotyckim. W 1770 roku przebudowano kruchtę południową, okna i strop, zaś w 1875 roku szczyty, okna, kruchtę północną, kryptę. Jedynie ocalałe oryginalne elementy: dwuuskokowy portal zachodni wykonany z klińców granitowych, ukośnie profilowany cokół ścian, jak i regularny układ kwadr granitowych w elewacjach ścian wskazują, że jest to ta sama świątynia, którą wymienia dokument książęcy. Ciekawym elementem jest pokaźnych rozmiarów przypora narożnikowa przy zejściu elewacji północnej i wschodniej. Świątynia, jak i znajdujący się wokół niej średniowieczny plac cmentarny (obecnie zachowane nagrobki tworzą małe lapidarium), otoczone są murem kamienno-ceglanym z renesansową bramą. Z wyposażenia zachował się barokowy ołtarz ambonowy (dzisiaj ambona stoi osobno). Obok kościoła umiejscowiona jest dzwonnica z dzwonem z 1861 (albo 1801), odlanym przez C. Wossa ze Szczecina oraz wsparta o głaz, kamienna stela – element upamiętnienia poświęconego mieszkańcom wsi poległym w I wojnie światowej. Inskrypcje są bardzo dobrze zachowane. W miejscowości znajdziemy pozostałości zespołu dworsko-parkowego z folwarkiem - sam dwór rozebrano w 1969 roku. Park podworski (obecnie w prywatnych rękach), założono w połowie XIX wieku, w miejscu wcześniejszego XVIII wiecznego ogrodu. Na powierzchni 3,8 hektara, możemy podziwiać starodrzew na alejach i nie tylko. Rosną tu jesiony, wiązy, robinie akacjowe, dęby, klony i świerki, a pojedynczo buki i graby. Pomnikowe drzewa (lipa drobnolistna obw. 300 cm, dwie topole czarne o obw. 360 cm i 400 cm, dwa dęby piramidalne - obw. 300 cm, i 370 cm, dąb szypułkowy - 280 cm, cis pospolity - siedmioodnogowy, skrzydłorzech kaukaski). Z pozostałości folwarku znajdziemy XIX wieczną gorzelnię posadowioną po środku dawnego dziedzińca folwarcznego oraz dawny młyn. Oczywiście znajdziemy jeszcze troszkę zabytkowej zabudowy z przełomu XIX i XX wieku.

Kolej Randowska (Randower Kleinbahn).
Przez Dobrą Szczecińską przechodziła linia kolejowa łącząca Stobno, z Nowym Warpnem (Stobno - Dołuje - Wąwelnica - Radlica - Dobra Szczecińska - Buk - Rzędziny - Stolec - Lenzen - Glashutte - Zopfenbeck - Hinterse - Ludwogshof - Rieth - Karszno - Nowe Warpno. łącznie 48,7km). Zbudowano ją w latach 1897 - 1906. Początkowo był to wąski tor, następnie przebudowano na szeroki tor. Na terenie gminy Dobra, Nowe Warpno i powiatu Randow, znajdziemy wiele reliktów toru, rozebranego po wojnie przez wojska radzieckie. W latach 70. rozebrano dalszy jej fragment pomiędzy Dobrą, a Dołujami. Oprócz nasypów, mostków, przyczółków nie ostała się praktycznie żadna infrastruktura kolejowa. Gdyby po wojnie zgodzono się aby granica była trochę przesunięta na zachód, linia pewnie funkcjonowałby do lat 80-90-tych i być może była by teraz atrakcją turystyczną. Na kilku odcinkach po polskiej i niemieckiej stronie zbudowano drogi rowerowe. Na pozostałych zarasta lub powstały drogi gruntowe. Po stronie niemieckiej stała się szlakiem turystycznym. Więcej informacji https://www.redlica.pl/2013/02/historia-rakb oraz http://sedina.pl/wordpress/index.php/2005/11/18/kolej-podr-sentymentalna/

Przy rondzie obok urzędu gminy, duży węzeł szlaków turystycznych, które po odnowieniu z miejscowymi zmianami przebiegu, stworzyły by fajną gminną sieć szlaków turystycznych:

1. Zielony pieszy "Szlak Pogranicza", Dobra Szczecińska - Dobra Szczecińska.
2. Czarny pieszy "Nad Jezioro Świdwie", Dobra Szczecińska - Jezioro Świdwie.
3. Niebieski pieszy "Graniczny", Bobolin - Dobra Szczecińska.
4. Zielony rowerowy "Szlak Pogranicza", Dobra Szczecińska UG - Buk (dojazd do Dobrej Szcz.).
5. Czarny rowerowy "Parków i Pomników Przyrody", Bobolin - Trzebież Szczecińska.
6. Czerwony rowerowy "Puszczy Wkrzańskiej", Szczecin Głębokie - Szczecin Głębokie.
7. Wojewódzka Trasa Rowerowa Pojezierzy Zachodnich - Łącznik Szczecin, Ińsko - Buk przejście graniczne

Po zwiedzeniu Dobrej Szczecińskiej, ruszamy dalej na północ (wspólny przebieg z zielonym szlakiem pieszym). Wyjeżdżamy ulicą Graniczną, zaś na rozwidleniu skręcamy w prawo, ulica Dębowa - szlak pieszy idzie dalej Graniczną do Stolca. Asfaltem docieramy do Grzepnicy. Na rozwidleniu ulic skręcamy w lewo. Tutaj swój początek/koniec ma żółty szlak rowerowy "Łącznikowy", którym dojedziemy do Bartoszewa i drogi wojewódzkiej nr 115. Wjeżdżamy do centrum wsi. Po lewej mijamy zabytkową zabudowę z przełomu XIX i XX wieku (czworak, trojak, dawną zagrodę leśniczego), zaś po prawej pozostałości XIX wiecznego zespołu folwarcznego, z którego ostała się w lepszym stanie kuźnia, w gorszym spichlerz oraz kurnik, obora i magazyn. Za nimi, przy drodze prowadzącej do lasu, stary cmentarz ewangelicki z 2 połowy XIX wieku, a raczej jego pozostałości. Wyjeżdżamy z Grzepnicy. Przed nami 4 kilometrowa jazda borem sosnowym Puszczy Wkrzańskiej, na której teren wjechaliśmy. Po drodze przejeżdżamy nad Gunicą - tutaj można wiosnę lub jesienią rozpocząć spływ kajakowy, tą trudną, meandrująca, zwałkową rzeczką w kierunku Tanowa. Wjeżdżamy do południa do Węgornika. Po prawej mijamy, pozostałości zespołu dworsko - folwarcznego, z którego pozostał jedynie budynek mieszkalny. Docieramy do drogi skrzyżowania - tutaj dochodzi do nas z Tanowa czerwony szlak pieszy "Puszczy Wkrzańskiej" im. St. "Taty" Kaczmarka. Skręcamy w lewo i wraz z szlakiem pieszym wjeżdżamy w las. Droga gruntowa nierówna, piaszczysta, a przy skraju lasu błotnista. Jadąc wzdłuż Gunicy, docieramy do miejsca odpoczynku nad Jeziorem Świdwie. Możemy zatrzymać się na dłuższy odpoczynek, jest również miejsce ogniskowe i wiaty.  Za szlabanem (tutaj rozpoczyna się granica rezerwatu przyrody), dojście do drewnianej wieży widokowej (obecnie w remoncie), z której możemy podziwiać jezioro z bujną roślinnością a co najważniejsze ptactwem. Rezerwat Przyrody Swidwie, powołano w 1963 roku, dzięki staraniom i pracom Jerzego "Szeryfa" Noskiewicza i grona zapaleńców, amatorów ornitologii którzy starali się o to od drugiej połowy lat 50-tych, XX wieku. Dopiero w 1974r. uznano Stację Ornitologiczną Świdwie za jednostkę prawną, co oznaczało, że od tej pory będzie utrzymywana z budżetu państwa, a nie jak dotąd z prywatnych kieszeni grupy zapaleńców. Następnie przyznano jedno gospodarstw z osady Bolków na siedzibę stacji - wcześniej był to barakowóz w miejscu dzisiejszej wieży. Dzięki cieżkiej pracy jej użytkowników, istnieje do dnia dzisiejszego. Jezioro Świdwie z rezerwatem, to unikatowy w skali europejskiej rezerwat ptactwa wodnego i błotnego. Leży na północnym zachodzie województwa zachodniopomorskiego w powiecie polickim, na południowym krańcu Puszczy Wkrzańskiej; obejmuje obszar 904,04 ha jeziora Świdwie i podmokłe tereny wokół niego (bagniska, torfowiska niskie i trzcinowiska). Ochroną objęto tutaj żurawie, wilgi, błotniaki – stawowy i łąkowy, strumieniówki, derkacze, gęsi – zbożowa, gęgawa i białoczelna, bataliony, chruściele i wiele innych. Łącznie w okresie lęgowym przebywa tu ponad 160 gatunków ptaków. Na obszarze rezerwatu znajduje się również terytorium łowieckie bielika. Ponadto Świdwie jest ważnym żerowiskiem i miejscem odpoczynku dziesiątek tysięcy ptaków na trasie ich wędrówek pomiędzy północną Skandynawią a basenem Morza Śródziemnego. Większą część jeziora zarastają trzcinowiska, w pozostałej części występują chronione grążel żółty i grzybieńczyk wodny oraz rzadkie rośliny wodne jak żabiściek pływający czy osoka aloesowata. Corocznie rezerwat odwiedza ponad 20 tys. osób, głównie z kraju, choć jest również popularny wśród Niemców i Skandynawów. Od 3 stycznia 1984 rezerwat znajduje się na liście konwencji ramsarskiej. Obszar rezerwatu figuruje na liście (OSO – Obszarów Specjalnej Ochrony) w programie Natura 2000 pod numerem PLB320006, jako ostoja o powierzchni 7196,241 ha. Na północy graniczy z innym OSO – Zalewem Szczecińskim (PLB320009). Przy miejscu odpoczynku węzeł szlaków turystycznych:

• czerwony rowerowy "Puszczy Wkrzańskiej", Szczecin Głębokie - Szczecin Głębokie, o długości około 100km
• czarny rowerowy "Parków i Pomników Przyrody", Bobolin - Trzebież Szczecińska
• czerwony pieszy "Puszczy Wkrzańskiej" im. St. "Taty" Kaczmarka, Szczecin Głębokie - Trzebież Szczecińska
• czarny pieszy "Do Jeziora Świdwie", Dobra Szczecińska - Jezioro Świdwie (szlak tutaj kończy/rozpoczyna swój bieg)

Po odpoczynku, posiłku turystycznym i podziwianiu jeziora, ruszamy dalej na szlak. Jedziemy w kierunku północnym drogą gruntową wzdłuż granicy rezerwatu przyrody i rowu melioracyjnego (proponujemy jako alternatywę z lepszą drogą gruntową, którą prowadzi szlak rowerowy i pieszy czerwony - odbijają na chwilę od naszego szlaku - wracają w lesie). W pewnym momencie   Po dojechaniu do skraju lasu skręcamy w lewo. Docieramy do Zalesia (Sonnenwald) - osada o przypuszczalnie późnośredniowiecznym rodowodzie. Od około XVIII wieku, istniał tu majątek ziemski (folwark). Do dnia dzisiejszego zachowała się nowsza zabudowa. Wyróżnia się secesyjny pałac rodziny  Arnim-Schlagenthin z 1910 roku, z wysokim dachem zwieńczonym latarenką, nad gankiem owalny wykusz. Po zakończeniu wojny mieścił się tutaj ośrodek wypoczynkowy ALP. W II poł. XX w. mieszkały tu głównie rodziny trudniące się leśnictwem. Pałac na przełomie wieków został gruntownie odrestaurowany i od 2001 roku jest siedzibą Nadleśnictwa Trzebież. Pozostałe budynki folwarczne to; oficyna (obecnie budynek administracyjny) - stajnia (obecnie budynek usługowy TOEE) - obora (budynek gospodarczy) - sześcioraki (budynki mieszkalne) - dziedziniec z podjazdem - park. Co kryje się pod skrótem TOEE ? To Transgraniczny Ośrodek Edukacji Ekologicznej. Idealne miejsce dla grup zorganizowanych jak i turystów indywidualnych. Więcej informacji na stroni - TOEE Zalesie . 

Ruszamy asfaltem w kierunku drogi wojewódzkiej nr 115. Na skrzyżowaniu, skręcamy w prawo. Czerwony szlak pieszy prowadzi na wprost, zaś czerwony szlak rowerowy w lewo. Warto zerknąć na zagrodę leśniczówki Podbrzezie z początku XX wieku. Leśniczówka, to jednokondygnacyjny budynek z poddaszem, podpiwniczony z wyraźnie zaznaczonym cokołem wybudowanym z wykorzystaniem ciosanego kamienia polnego i ceglanymi obramowaniami okien piwnicy. Dach stromy, dwuspadowy, kryty dachówką. Dekoracyjne elementy więźby dachowej, widoczne w szczytach. Ceglane elewacje z wymurowanymi cegłą nadprożami i parapetami otworów. Obok budynek gospodarczy. Dach stromy, dwuspadowy, kryty dachówką. Na osi drewniana wystawka, niegdyś do transportu przechowywanych plonów na poddaszu. Dekoracyjne elementy więźby w szczycie dachu. Elewacje z cegły licowej z ceglanym detalem i rozetą w szczycie. Ciekawie rozwiązano wentylację w poziomie ceglanego fryzu, poprzez wkomponowanie kształtek z otworami.

Po skręcie około 2,6km drogą asfaltową. Zjeżdżamy z niej w lewo. Drogą leśną docieramy do dużego skrzyżowania leśnego (1,7km). Skręcamy w lewo-skos i drogą pożarową nr 25, kierujemy się na Nową Jasienicę. Tutaj na uwagę zasługuje kolejna zagroda danej leśniczówki z końca XIX. Budynek leśniczówki, posiada zachowaną, oryginalną drewnianą elewację oraz zdobione opaski okienne. Zachowała się również chałupa z początku XX wieku z oryginalną, ceglaną elewacją, zdobioną ceglanymi fryzami od szczytów oraz ozdobnymi opaskami otworów okiennych i drzwi. Na skrzyżowaniu z krzyżem przydrożnym, jedziemy na wprost. Dobrą drogą leśną kierujemy się na północny-wschód. Po koło 2 kilometrach, docieramy do skraju lasu - po prawej cmentarz-lapidarium mieszkańców wsi Hammer, obecnie Drogoradz. Warto zatrzymać się i pospacerować alejkami nekropolii, na której historia miesza się z teraźniejszością. Wieś datuje swe początki na XVII w., gdy powstało tu osiedle kowali z licznymi dymarkami. W 1765 przybyły tu rodziny tkaczy i rolników, później w 1779 zbudowano młyn wodny. W 2. połowie XX w. mieszkały tu przeważnie rodziny leśników, rolników i pracowników pobliskich Polic. Drogoradz 25 kwietnia 1945 zajęły wojska radzieckie (2 Front Białoruski – 2 Armia Uderzeniowa). Dopiero we wrześniu 1946 został przekazany pod administrację polską, po likwidacji tzw. Enklawy Polickiej. Na uwagę zasługują zabytkowe budynki gospodarstw, z drugiej połowy XIX i początku XX wieku. Kilka o konstrukcji drewnianej i ceglanej. Przejeżdżamy wiejskimi uliczkami i ponownie wjeżdżamy w las. Czeka nas dość dobra droga do samej Trzebieży Szczecińskiej - dojazd pożarowy nr 14. Po chwili węzeł z zielonym szlakiem pieszym "Ornitologów", Uniemyśl - Tanowski Las. Dojeżdżamy do Trzebieży. Za składem drewna, przejeżdżamy przez tory i skręcamy w prawo drogę wojewódzką 114/ulice Wkrzańską - wraz z czerwonym szlakiem rowerowym i rowerową trasą wojewódzką. Mijamy zjazd na dawny dworzec PKP (mamy nadzieję że kiedyś uruchomią ponownie ruch pasażerski ze Szczecina i Polic - tutaj dochodzi do nas czerwony szlak pieszy), i dojeżdżamy do dużego skrzyżowania (Wkrzańska/Kościuszki/Portowa), mijając po drodze historyczną zabudowę wsi z przełomy XIX i XX wieku. Skręcamy w lewo-skos, w ulicę Rybacką. Przed nami kościół, przy którym nasz szlak kończy/rozpoczyna swój bieg.

Warto tutaj zaplanować nocleg, szczególnie w okresie letnim i spędzić kilka dni na turystycznej labie. Można również zrobić punkt wypadowy na kolejne wycieczki w kierunku Brzózek i Nowego Warpna. W Trzebieży jest co pozwiedzać, i jak spędzić wolny czas. W wsi znajduje się jeden z największych nad Zalewem Szczecińskim port (rybacki i jachtowy), super plaża gminna z wieżą widokową i drewnianą kładką spacerową, promenada przy zalewie (tu polecam restaurację rybną), dobra baza noclegowa i żywieniowa. Przy promenadzie umiejscowiona jest pętla autobusowa Lini Samorządowej z Polic. Umiejscowiony jest również węzeł szlaków turystycznych:

1. czerwony szlak rowerowy "Puszczy Wkrzańskiej", pętla Szczecin Głębokie - Szczecin Głębokie
2. czarny szlak rowerowy "Parków i Pomników Przyrody", Bobolin - Trzebież
3. czerwony szlak pieszy "Puszczy Wkrzańskiej" im. Stefana "Taty" Kaczmarka, Szczecin Głębokie - Trzebież
4. wojewódzka trasa rowerowa "Wokół Zalewu Szczecińskiego" (3 i 3a), pętla Szczecin - Szczecin

Trzebież (Szczecińska, niem. Ziegenort) - składa się z 2 części: starszej południowo-wschodniej, zwanej Trzebieżą Wielką, i nowszej po stronie północno-zachodniej – Trzebieży Małej, gdzie znajdują się plaże. Nazwa polska wsi pochodzi od do wyrazu trzebić – wycinać, karczować las. Jest to historyczne nawiązanie do istniejącego tutaj od czasów średniowiecznych wytrzebionego uroczyska zwanego dawniej Zerebis, co możemy odczytać jako Czerebiesz, Trzebież. Niemiecka nazwa wsi Ziegenort – Ziegen po niemiecku znaczy kozy, ~Ort znaczy miejscowość. Stare kroniki wywodzą nazwę od Zege, która oznaczała nazwę ryby, prawdopodobnie ciosę, których było bardzo dużo w wodach Zalewu Szczecińskiego Rys historyczny. Pierwsze kronikarskie wzmianki o Trzebieży pochodzą z ok. 1280 r., kiedy to Książe Gryficki Bogusław IV, nadał wieś mieszczaninowi ze Szczecina Gottfrydowi von Breslau wieś Ziegenort.. Osada poniosła duże straty w czasie wojen trzydziestoletniej i siedmioletniej. W następnych wiekach Trzebież rozwijała się jako typowa osada rybacka i leśna, nad Zalewem Szczecińskim. W XVIII w. wieś uzyskała własny samorząd. W końcu XIX w. powstał tu port żeglugi pasażerskiej, tranzytowy oraz stocznia. Po roku 1898 Trzebież uzyskała połączenie kolejowe z Policami, a w 1910 r. uruchomiono regularne połączenie pasażerskie. Do 1930 r. wody zalewu odsłoniły plażę o czystym piasku. Zapoczątkowało to rozwój ruchu turystycznego. W czasie II wojny światowej osada ucierpiała w ok. 40% w zabudowie (głównie port oraz tartak). Istniał tu także przejściowy obóz dla polskich robotników przymusowych. Trzebież została zajęta 27 kwietnia 1945 r. przez wojska radzieckie (2 Front Białoruski – 2 Armia Uderzeniowa) i polskie a została oddana pod administrację polską we wrześniu 1946 r. po likwidacji tzw. Enklawy Polickiej. Przez kilka powojennych miesięcy miejscowość była nazywana przez pierwszych polskich osadników Zatoką. W 1946 powstał tu Zarząd Lasów Zaodrzańskich, przekształcony później w Nadleśnictwo Trzebież. Do 1948 r. uruchomiono ponownie port, stocznie, tartak, powstała spółdzielnia rybacka „Certa”. Osada zaczęła się rozwijać dynamicznie. Największy rozkwit Trzebieży przypada na lata 70. XX wieku, był to wówczas największy polski port nad Zalewem Szczecińskim. Zabytki. Starsza część wsi, posiada historyczny układ wsi z dużą ilością zabytkowych kamienic i domów mieszkalnych z XIX i początku XX wieku. Do najważniejszych zabytków należą; kościół, budynek plebani i XVIII wieczny budynek szachulcowy.

Kościół p.w. Podwyższenia Świętego Krzyża. 

W XIV w. (ok. roku 1359) wybudowano we wsi kościół pw. św. Katarzyny w stylu romańsko-gotyckim był wykonany z obrabianej cegły gotyckiej na fundamencie z głazów polnych. Do 1552 r. prawo patronatu nad kościołem i osadą należało do księcia pomorskiego, a jurysdykcyjnie do archidiakonatu szczecińskiego. Następnie kościół stał się parafią dla Niekłończycy, Drogoradza oraz Kopic, a po 1587 był zborem ewangelickim. W połowie XVIII w. świątynia została częściowo rozebrana. W 1745 r. ponownie odbudowana na starym fundamencie na planie prostokąta już z nową wieżą, barokową kopułą oraz z długimi oknami. Na drewnianej trzykondygnacyjnej wieży kościelnej zawieszone są dwa odlane w Szczecinie dzwony w 1664 i 1729. Wieżę wieńczy ośmioboczna latarnia z iglicą i krzyżem na kuli. W 1793 roku wzniesiono chór. Pierwotnie kościół ogrodzony płotem. W latach 70. XX wieku wokół świątyni zbudowano kamienny murek. Po II wojnie światowej i likwidacji tzw. Enklawy Polickiej przeszedł pod jurysdykcję polską. 2 września 1946 roku erygowano parafię p.w. Podwyższenia Świętego Krzyża. Pod koniec lat 90. XX wieku świątynia została ponowie odrestaurowana. Przy kościele odnajdziemy dawny, ewangelicki cmentarz, który został założony w XVI wieku. Nekropolia zajmuje powierzchnię 0,38 ha, obecnie jest nieczynna. Wśród zachowany historycznych elementów odnajdziemy zabytkowy, zbudowany przed XVII wiekiem mur ogrodzeniowy, o długości 190 metrów z bramą z tego samego okresu. Na terenie cmentarza zachowały się dwie mogiły i trzy nagrobki z pierwszej połowy XX wieku, dwa najstarsza pomniki pochodzą z 1902 roku. Inskrypcje na płytach są czytelne – pierwsza została postawiona na grobie Alberta Wilhelma Fischa, druga Otto Wilhelma Heinrte'a. Trzeci nagrobek należy do Polaka – na cmentarzu został pochowany podoficer 57 p.p. Antoni Janiszewski. Zachowało się również osiem drzew z dawnego starodrzewia. Obok kościoła znajduje się kamienny postument – pomnik poświęcony mieszkańcom wsi poległym w I wojnie światowej. Nazwiska poległych zostały celowo zatarte.

Plebania, dawna pastorówka

Jest przykładem okazałego domu parafialnego, wzniesionego w tradycyjnej technice ryglowej (szachulcowej) - typowej dla Pomorza Zachodniego. Obiekt o pierwotnej bryle i kompozycji elewacji, integralnie związany z osiemnastowiecznym kościołem. Plebania została wybudowana - prawdopodobnie - na pocz. XIX w., o czym świadczy forma architektoniczna, typ ryglowej konstrukcji ścian oraz inwentaryzacja historyczna z 1812 r. W XIX w. obiekt został częściowo przebudowany w obrębie wnętrza (wymiana ścian, systemu kominowego, układu pomieszczeń), zmieniono rytm otworów, a także otynkowano ściany ryglowe. Pierwotnie budynek pełnił funkcję mieszkania pastora; po 1945 r. siedziba parafii p.w. Podwyższenia Świętego Krzyża. Po remoncie w 2000 roku odsłonięto ryglową konstrukcję ściany frontowej. Przy budynku znajduje się sporych rozmiarów ogród plebanijny, na którego terenie organizowane są pikniki parafialne i inne spotkania. Cały teren jest ogrodzony. Obiekt jest dostępny z zewnątrz

Plaże w Trzebieży

Strzeżona plaża w Trzebieży rozciąga się wzdłuż krótkiego wybrzeża Zalewu Szczecińskiego, w jego południowej, zwężonej części. Plaża wchodzi w skład Kompleksu Rekreacyjno-Plażowego. Znajdują się tutaj: kort tenisowy, dwa boiska do siatkówki plażowej z niewielkimi trybunami oraz boisko uniwersalne do gry w piłkę nożną i koszykówkę. Przy plaży znajduje się kilka placów zabaw o zróżnicowanym charakterze a także skatepark, siłownia na wolnym powietrzu i tzw. ścieżka zdrowia z ciekawymi przyrządami do ćwiczeń. Wzdłuż brzegu od Restauracji Delfin do samego kąpieliska biegnie promenada w cieniu drzew, wśród nadzalewowej roślinności. Równolegle do niej znajduje się deptak przeznaczony dla ruchu rowerowego i pieszego. Wzdłuż deptaku biegnie także droga, która kończy się przy parkingu. Jednym z najnowszych i najciekawszych elementów jest ponad 10 metrowa wieża widokowa, z której podziwiać można Zalew Szczeciński oraz okolice kompleksu. Przy plaży znajdują się: pole namiotowe i campingowe, ośrodki wypoczynkowe oraz szerokie zaplecze gastronomiczne. Kąpielisko jest strzeżone a na jego terenie obowiązuje regulamin, którego należy przestrzegać. Obszar kąpieliska jest oznaczony bojkami. Zostały tutaj zainstalowane pomosty pływające, po których można spacerować, ale także wypocząć na rozścielonym ręczniku, czy kocu. Latem woda w Zalewie, na trzebieskiej plaży jest bardzo ciepła, ale niestety nie jest przejrzysta.

SKALA TRUDNOŚCI PIESZA – 1
SKALA TRUDNOŚCI ROWER – 2
SKALA  TRUDNOŚCI NORDIC WALKING - 1

1 – łatwy bez utrudnień
2 – średni z miejscowymi utrudnieniami
3 – o utrudnionym przejściu/przejeździe

SPODOBAŁA CI SIĘ MOJA PRACA ?? SKORZYSTAŁEŚ Z MATERIAŁÓW ?? POSTAW MI KAWĘ - https://buycoffee.to/wiking-turystyka

Na pewno zmotywuje mnie do dalszej pracy. Często również kawka mi pomoże przy tworzeniu nowych i aktualizacji dotychczasowych danych. Do zobaczenia na Szlaku. W sezonie jesienno-zimowo-wiosennym, zapraszam na wspólne "Wyprawy z Wikingiem", podczas których wędrujemy po szlakach Województwa Zachodniopomorskiego i nie tylko.